Aan de oostkant van de waterscheiding.
Wandelen, een ommetje maken, is nog steeds iets wat is toegestaan, als je het maar in een klein groepje doet of met het eigen gezin. Voor heemkundekring Amalia van Solms alle reden om door te gaan met het aanbieden van wandelommetjes in en rond Baarle.
Maar ook om dat er na vijftien ommetjes nog heel veel te ontdekken valt. En allemaal in een gebied dat niet zo snel de code rood zal krijgen omdat het er te druk is met wandelaars zoals het Mastbos afgelopen weekend. We boffen maar.
Amalia’s zestiende ommetje speelt zich af ‘op hoogte’. Noord-zuid loopt net ten oosten van het dorp de waterscheiding tussen de Mark en de Donge. Naar het westen stroomt het water naar de Mark, door de (gegraven) Schouwloop en Merkske, de Bremer en de Srtijbeeksebeek. Ook de Chaamse beken komen wat noordelijker in de Mark. De Mark mondt bij Dinteloord uit in het Krammer-Volkerak.
Vanaf Nijhoven stroomt het water via de Oude Leij (die vormt de grens tussen de landgoederen van De Hoevens en Ooievaarsnest) en de Tilburgse wijk Reeshof (daar heet het water ineens Donge) via Dongen naar Geertruidenberg en mondt daar uit in de Maas. Nog iets oostelijker hebben we de Poppelse Leij, die vindt zijn oorsprong bij De Kievit en stroomt langs de grens bij Groot-Bedaf in noordelijke richting om uiteindelijk samen met de Reusel bij Den Bosch in de Maas uit te komen. Dat stroomgebied is het werkgebied van het waterschap de Dommel, voor het rest hebben we in Baarle-Nassau te maken met het waterschap de Brabantse Delta.
Als je er zo eens naar kijkt is de Baarlese waterscheiding niet alleen de scheiding tussen het stroomgebied van Mark en Donge, maar vormt ook de grens tussen de bisdommen van Breda en Den Bosch. Ook in taalkundig opzicht ligt er de scheiding tussen het dialect van West-Brabants en Oost-Brabant.
Net achter Schaluinen ligt nu het hoogste punt van Baarle, bijna dertig meter boven NAP. Het wandelommetje doet net niet dit punt aan, omdat er geen traject van het wandelnetwerk over heen loopt. Het ommetje ‘Waterscheiding’ gaat er eigenlijk rond omheen. Vroeger vormde de Mortelberg op Tommel het hoogste punt, maar die is afgegraven voor het geel zand.
Over enkele zandpaden van de Reth kom je aan de achterzijde van Park De Kievit. Je hebt nog de mogelijkheid om over een doodlopend pad – het waterschap maakt het je echt duidelijk dat je niet verder kunt – naar de grens te lopen. Weer terug naar Schaluinen kijk je op de achterzijde van de vroegere Smokkelhoeve. Even later laat het ‘ronde pad’ je duidelijk zien dat je rond een oud ven loopt en kom je over de Beukenlaan bij de achterzijde van Bungalowpark L’Air Pur, waarna je in een paar minuutjes bij het startpunt aankomt.
De route
Vertrek van deze bijna vijf kilometer lange route is op de parkeerplaats van L’Air Pur ter hoogte van de Schaluinenhoeve. Loop richting knooppunt 33. Vandaar naar 05 – 08 – 04 – 33. Vanaf knooppunt 08 kun je nog even doorlopen richting 28 en even verder rechtsaf een doodlopend pad (stippellijn op het routekaartje) naar de grens inslaan. Je maakt je route dan zo’n anderhalve kilometer langer.
Het routekaartje.
Een buienlijn aan de oostkant van de waterscheiding, Buienradar 26 juni 2020.