Wandelommetje Groeske

Wandelommetje Groeske 03
De route loopt rechtdoor over het graspad.

Het Groeske in Castelré is een van de plekken in Baarle met een driehoekig plein, plaetse genaamd. De drie hoeken hadden te maken met het oude landbouwsysteem van de zandgronden, waarin gebruik gemaakt werd van akkers, hooilanden en heidegronden.

Vanuit café In Holland doorkruisen we op dit ommetje de drie landschapstypen waar het vroegere landbouwsysteem gebruik van maakte. Dat was toch de bedoeling, maar sinds kort zijn de beide laarzenpaden door de beemden aan de noordkant van het Groeske helemaal afgesloten. Heel jammer, want het Groeske was de enige ‘plaetse’ waar je op excursies of wandelingen in het veld het waarom van zo’n van nature driehoekig plein mooi kon uitleggen.

Originele plaetse
Het Groeske is, net als Loveren en Nijhoven trouwens, een originele plaetse: een driehoekig plein met zo’n vijf boerderijen er omheen. Het centrale plein was vroeger gemeenschappelijk bezit, met een drenkplaats voor het vee. Voor hun werkzaamheden moesten de boeren zich in drie richtingen begeven; een driehoekig plein ontstond als vanzelf. Op de hogere gronden lagen, dicht tegen de nederzetting, de akkers. De boeren van het Groeske bereikten die door vanaf de boerderij in zuidwestelijke richting te gaan. In de lagergelegen gebieden lagen de weidegronden en tegen de beken – hier de Mark en het Merkske – de hooilanden in de beemden. Voor de hooioogst trokken de boeren noordwaarts. De schapen en ook koeien werden naar de heide gedreven om daar te grazen. Daarvoor trok de dorpsherder met zijn kudde in oostelijke richting. Zijn kudde bestond uit beesten van verschillende pleinbewoners. Wanneer hij ’s avonds terugkeerde waren de schapen en koeien dorstig. Voordat ze terugkeerden in de stal, moesten ze eerst goed kunnen drinken. De drinkkuil van het Groeske moet al heel lang geleden zijn gedempt. Zeker vanaf begin negentiende eeuw is er een drinkwaterput geweest.

Hakhoutbosje
Dat we in Castelré te maken hebben met een plaetse is lange tijd door niemand gezien. Het leek een ingedommeld gehucht nadat in de negentiende eeuw de doorgaande route verdwenen was. Het pleintje werd ook niet meer gebruikt als plein, het veranderde in de loop der tijd in een wild uitziend hakhoutbosje.
Op initiatief van Amalia heeft het pleintje in 2008 weer de uitstraling van een Middeleeuwse plaetse gekregen. De gemeente heeft gezorgd dat het bosje verdween, één eik is blijven staan, beukenhagen zijn rondom aangeplant. Vier jaar later heeft Amalia als ‘Roggerentje’ de gemeente aangeboden een drenkplaats te realiseren. Enkele vakbekwame leden hebben de waterput gemetseld. Die levert geen water. Naast de put is een drinkbak geplaatst.

Groeneweg
Na de Castelreesche Heide volg je op het ommetje een stukje van de Haldijk. Die liep vroeger als Groeneweg over het akkercomplex naar de brug over de Mark naar Minderhout. Kerkgangers uit Hal volgden die weg. Dat lukt niet meer, je moet nu over het Groeske. Daar kun je nog even doorlopen naar de brug over het Merkske voor de beemden. Via de derde uitgang verlaat je het Groeske over de zandweg over de akker. Voor het eerste huis heeft in de beemden van de Mark een schans gelegen, vandaar de naam Schrans voor dit stukje weg. De weg loopt helemaal rond, een stukje als graspad, waar je rechts het dalletje van de Hollandse Loop ziet. Die vormt hier de grens met België.

De route
Wandelommetje Groeske routekaartje
Dit wandelommetje is bijna acht kilometer lang. Vertrek tegenover café In Holland. Volg de knooppunten 27 – 30 – 07 – 69 – 70 – 71 – 72 – 64 (Groeske) – 66 – 67 – 68 – 27.

Wandelommetje Groeske 01
De zandweg over de akker.

Wandelommetje Groeske 02
De door Amalia als ‘Roggerentje’ gerealiseerde waterput.

Scroll naar boven