Januari: Veel wetenswaardigheden over de grenzen!

Natuurlijk kwam de historie aan bod, waarin de Vrede van Munster in 1648 een belangrijke mijlpaal vormde voor het ontstaan van de latere grenzen tussen de Noord-Brabant en Belgie. Ook de het jaartal 1831 van de 10-daagse veldtocht vormt een belangrijk element, omdat daardoor Zeeuws-Vlaanderen en een deel van Limburg voor Nederland behouden bleef.

Grenspaal 215 bij Meerle.

Oorspronkelijk werd de grens gemarkeerd door houten grenspalen en later in 1844 werden de grenzen minutieus vastgesteld en is de grens gemarkeerd van Vaals in Limburg tot Retranchement in Zeeuw-Vlaanderen met gietijzeren grenspalen en arduinen hulppalen. In Baarle werd vanwege de complexe enclave situatie de grens tussen grenspaal 214 bij Poppel en 215 bij Meerle over een lengte van 50 kilometer pas in 1974 vastgelegd. Hierdoor werd het zogenaamde “gat van Baal” pas na 130 jaar gedicht. Als aandenken aan dit feit, staat bij de Remigiuskerk in Baarle de “paal van Baal”, een symbolische grenspaal.

 

Tijdens de lezing ging Paul ook in op diverse soorten enclaves, zoals bij voorbeeld katholieke enclaves in overwegend protestants gebied (Sint Nicolaasga in Friesland) of protestantse enclaves in overwegend katholiek gebied (Zuidhollandsedijk bij Kaatsheuvel). Ook de betekenis van de grens op land, maar ook onder de grond, in zee en in de lucht kwamen aan bod. Niet alleen historie werd behandeld, maar ook de actualiteit in verband met de eenwording van Europa, de discussie over het nut van provincies en dergelijke zaken passeerden de revue.

Deze foto van Paul mag wat donker zijn, zijn woorden waren helder!
 

Paul ging eveneens in op de betekenis van grenzen op cultureel gebied, waaronder bijvoorbeeld verschillen in taal, godsdienst, gewoonten en gebruiken. Ook op economisch gebied hadden grenzen grote invloed. Denk nog maar eens terug aan de tijd dat de goederen aan de twee zijden van de grens erg in prijs verschilden met het smokkelen als gevolg.

Voorbeeld van prachtige natuur in de gensstreek.

Meestal mocht er in de buurt van de grens geen bebouwing mocht plaatsvinden, waardoor in de grensstreek geweldig mooie natuurgebieden zijn ontstaan. Wij genieten daar met Amalia in onze grote wandelingen ook regelmatig van. Maar ook met de fiets is het goed toeven in de natuur van de grensstreek.

Kortom: het was een interessante lezing door een deskundige inleider!

 

Aandachtig gehoor.