Mei: Radio-uitzending in Bols dialect

Afgelopen woensdag 27 mei 2009 heeft van 18.00 tot 20.00 uur een rechtstreekse uitzending plaatsgevonden vanuit het Heemhuis in Baarle door de Lokale Omroep Baarle. De uitzending stond in het teken van het Bols dialect. De presentatie was in handen van Charel Bruurs en de techniek werd van de uitzending werd verzorgd door Han Sommen beiden van de Lokale Omroep Baarle. 

Na een woord van welkom door Jan Willekens namens het bestuur van de Heemkundekring Amalia van Solms, leidde Charel Bruurs een aantal gesprekken met deelnemers in het Bols dialect. De gesprekken werden afgewisseld met leuke liedjes uiteraard in Brabants dialect. 

     
                                                                       

Het eerste onderwerp was een gesprek over een vreemd voorwerp door Cel Gulickx, Gust Haagen en Tiest Hurks. Zij hadden al snel door dat het een handbediend zaaiapparaatje was voor bonen, maïs etc.Later in de uitzending kwam het drietal weer aan de beurt met een vreemd soort voorwerp dat in eerste instantie wel een kruising tussen een klem en een worstmachine leek, maar het bleek een apparaat te zijn waarmee duiven geringd werden. 

           
 

Door Janus van Tilburg, Nardje Peters en Guust van Tilburg werden in onvervalst Bols oude sterke maar waar gebeurde verhalen opgehaald. Zij leenden op diverse plaatsen meestal via een keldergat of zo broodjes met beleg of andere lekkernijen op een sportieve manier. Op de vraag of dat eigenlijk geen diefstal was, werd geantwoord “Ik koom van Bedaf en ik weet nerges niks vanaf!”. Nardje Peters wist duidelijk te maken dat stropen wel eens gebeurde in die tijd en dat zijn paard steeds wist aan te geven als er iets in de strop zat. Ook het zoeken en vangen van allerlei vogeltjes was natuurlijk zijn lust en zijn leven.    
           
        
 
Een ander onderdeel van het gesprek ging over de tijd van dat het juvenaat van de broeders van Christelijke scholen in het kloster aan de Katerstraat nog bestond. Jos Jansen en Antoon van Tuijl konden uit die tijd leuke verhalen ophalen. Het leek overigens wel dat van de broeders die leraar of onderwijzer waren, meer onthouden is op welke manier zij de leerlingen straften dan wat zij aan wijsheid hebben overgebracht. Ook de betekenis van de broeders voor het sociale leven in Baarle kwam aan de orde, zoals de oprichting van de verkenners en het jeugdhuis.
 
           
 
Louis Verschuren had een deel van een op schaal gemaakte spitfire bij zich. Als een ware spraakwaterval vertelde hij hoe hij van waardeloos materiaal diverse vliegtuigtypes op schaal namaakte. Niet alleen de soorten materiaal, zoals stokjes van de suikerspin op de kermis, maar ook de manier waarop de vliegtuigen worden gebouwd werd in sappig Bols uit de doeken gedaan.
 
          
 
Natuurlijk ontbrak bij deze uitzending Willy Olieslagers niet, de schrijver van het boek over het Bols dialect. Tegenwoordig wordt er minder dialect gesproken dan vroeger. Om het dialect niet verloren te laten gaan is Willy begonnen met het opschrijven van typische dialectwoorden, zoals een kieting (een meikever). Geleidelijk aan groeide de lijst met woorden zodanig, dat het moeite waard was om er een boekje over uit te geven, hetgeen met de hulp van Heemkundekring Amalia van Solms eind 2006 is gebeurd.
 
            
 
Op deze manier draagt Willy bij aan het behoud van het dialect voor het nageslacht. Dat is ook precies de bedoeling van de werkgroep Dialecten van de Heemkundekring Amalia van Solms. Als verrassing werden we getracteerd op heerlijke bonbons door Jeanne Meeuwesen vanwege haar 90-ste verjaardag. Natuurlijk werd het lang zal ze leven live voor de radio gezongen. Proficiat Jeanne!
Aan het eind van de uitzending bedankte Jan Willekens allen die meegewerkt hadden aan de uitzending en hij deed een oproep voor geïnteresseerden voor de werkgroep Dialecten om te gaan deelnemen. Dus als u interesse heeft in ons dialect, meldt u aan bij Amalia.
In ieder geval was deze uitzending een leuke en zinvolle bijdrage aan het in stand houden van het Bols dialect!
 
 
 
Scroll naar boven