Harry benschop praatte de verhalen voor een aandachtig gehoor aan elkaar
Maar liefst vijf en veertig mensen waren aanwezig bij de presentatie van de nieuwe Van Wirskaante, het ‘WO2-nummer’ dat eind augustus onder alle inwoners in de gemeenten Baarle-Nassau en -Hertog wordt verspreid. Daarmee zat de Raadzaal op de bovenverdieping van het heemhuis helemaal vol, en moesten belangstellenden zelfs in de gang de presentatie volgen. Voor de gelegenheid waren de deuren bovenaan de buitentrap opengezet.
Amalia kon bij de presentatie niet alleen veel mensen met wie was gesproken voor een verhaal uit de tijd van de Tweede Wereldoorlog verwelkomen. Ook de meeste auteurs van de in het WO2-nummer opgenomen artikelen waren aanwezig. Harry Benschop praatte de meer dan dertig verhalen in minder dan een half uur aan elkaar. De vertellers zaten te glunderen. Aan het eind van de middag zat iedereen druk te bladeren hoe zijn of haar verhaal in Van Wirskaante was opgenomen. Van elke ‘verteller’ is een fotootje aan het begin van het artikel opgenomen.
Ad Jacobs toont vol trots het boekje
een tot de laatste stoel bezette Raadszaal
Na de presentatie werd door voorzitter Ad Jacobs een ‘eerste exemplaar’ van het boekje aangeboden aan burgemeester Frans de Bont van Baarle-Hertog en wethouder Nico Sommen van Baarle-Nassau. Hij stipte erbij aan dat Amalia het boekje onder alle inwoners verspreidt zodat iedereen, lid of geen lid van de heemkundekring, de verhalen kan lezen.
schalen met oorlogshapjes
Voordat een glaasje werd ingeschonken vertelde Els Verbiest over de ‘oorlogshapjes’ die erbij gepresenteerd werden. En over het verschil tussen speculaas en speculoos, twee koekjes die bij de ontvangst bij het kopje koffie en thee lagen. Dat hadden niet veel mensen geproefd: het was domweg te warm voor koffie of thee. Nog een uurtje is er zeer geamuseerd nagepraat over het boekje.
Amalia dankt iedereen die spullen heeft aangeleverd, verhalen verteld, in het archief is gedoken, zaken heeft uitgezocht of artikelen heeft geschreven. Zonder die inzet had het dubbeldikke WO2-nummer niet kunnen verschijnen.
De verhalen gaan lang niet allemaal over de bevrijding 75 jaar geleden. Het was vanzelfsprekend wel de aanleiding om deze Van Wirskaante te maken. ’75 jaar’ is ook de laatste gelegenheid om nog ooggetuigen te spreken. Het zijn ‘persoonlijke verhalen’ geworden, soms van – ogenschijnlijk – kleine dingen, die uiteindelijk een fraai tijdsbeeld schetsen.
In het nummer is nog veel meer te lezen. Bijvoorbeeld hoe door de jaren heen in Baarle de bevrijding is gevierd of herdacht. Natuurlijk kan je in zo’n herdenkingsuitgave niet om de strijd heen die met de bevrijding gepaard ging. Nu is vooral belicht waarom die strijd in Baarle zo lang heeft geduurd en in vergelijking met omringende dorpen zo heftig is geweest. Het nummer is ook benut om een Lijst met oorlogsslachtoffers te publiceren. Die bevat 227 namen, van Baarlenaren, maar ook van de Poolse bevrijders, geallieerde militairen en Duitse militairen. Deze lijst komt ook op de website van Amalia te staan. Verder is er van alles te lezen over in de Tweede Wereldoorlog op het grondgebied van de beide Baarlese gemeenten gecrashte vliegtuigen. En een eerste verhaal over de voedseldistributie, Hertog en Nassau kenden vanaf 1941 een gezamenlijke regeling, hard nodig vanwege de enclavesituatie.
Wie, geïnspireerd door alle verhalen, nog documenten of foto’s heeft of een verhaal kwijt wil, kan contact opnemen met de redactie via vanwirskaante@amaliavansolms.org In volgende nummers besteedt Amalia zeker nog aandacht aan de tijd van de Tweede Wereldoorlog.
Harry Benschop overhandigt het boekje aan twee auteurs Peter en Toon de Bont