De gidsen zijn op Open Monumentendag zondag 10 september de hele middag druk geweest. Vele honderden bezoekers hebben ze laten kennismaken met de gemeentelijke en rijksmonumenten in Baarle-Grens. Diezelfde dag is een ‘nieuw monument’ op het grote reizigersperron voorgesteld.
“Het ligt nogal voor de hand om op Open Monumentendag in het jaar dat precies 150 geleden de eerste treinen over het Bels Lijntje reden, stil te staan bij monumenten die met het spoor te maken hebben”, zegt voorzitter Ad Jacobs in zijn openingswoord voor de dag. In Baarle zijn dat er nogal wat. Ad somt op: “Op de eerste plaats de routehuisjes. Van de overgebleven zeven (van de 28 op het traject tot Tilburg) staan er vijf in Baarle. In Baarle-Grens kennen we zowel rijksmonumenten als gemeentelijke monumenten. De meeste woningen die begin vorige eeuw voor het spoorwegpersoneel zijn gebouwd langs de toegangsweg naar het grote reizigersstation (nu Grensweg) staan op de lijst van Rijksmonumenten. Het bijna 400 meter lange perron waar het stationsgebouw op stond, is aan de Nederlandse kant aangewezen als gemeentelijk monument. Ook de put van de draaischijf die wat verderop in bos verscholen ligt, is een gemeentelijk monument.” Bij het heem leeft nog de wens om de gemetselde duiker onder het perron tot gemeentelijk monument te bestempelen, zo grijpt Ad Jacobs de aanwezigheid van de vele gemeentebestuurders op Open Monumentendag nog aan.
Een van de rijksmonumenten aan de Grensweg
Woning van de ladingmeesters, later in gebruik als douanekantoor langs de weg naar Turnhout
Een groep bij het gemeentelijk monument van de put van draaischijf
Op 10 september zijn ook de twee spanten op het reizigersperron officieel voorgesteld. Ze staan aan weerszijden van de grens: eentje op Ravels en eentje op grondgebied van Baarle-Nassau. Schepen Jef Van de Pol van Ravels en wethouder Jan Vermeer van Baarle-Nassau hebben als ‘openingshandeling’ de driekleur van hun land in het spant gehesen. “Een mooie aanwinst voor het gebied”, aldus beide bestuurders. “Zo wordt duidelijker dat hier een groot station heeft gestaan.” De nieuwe spanten inspireert de aanwezigen tot de wildste ideeën hoe de ruimte ertussen te gaan gebruiken. Ook zijn ze al als de ‘nieuwe monumenten’ betiteld.
Vlag in top van het op Nederlands deel van het perron staande spant
De vlag in het Belgisch spant
Schepen Jef Van de Pol van Ravels bij de officiële presentatie van de spanten
Meer dan vijfhonderd bezoekers zijn op Open Monumentendag met een van de twee aangeboden rondleidingen meegegaan. Op de wandeling over het perron – ‘ik zie me hier al staan wachtend op de trein naar Parijs’ – en naar de put van de draaischijf krijgen de bezoekers door de gidsen een goed beeld van het spoorbedrijf in Baarle-Grens begin vorige eeuw voorgeschoteld. Op de tweede rondleiding komen de rangen en standen van het spoorwegpersoneel goed uit de verf: hoe verder van het station, hoe kleiner de woningen en daarmee ook de rang van het personeel. Vooral het kijkje binnen in de woning van de stationschef valt in de smaak bij de bezoekers.
De woning van de Nederlandse stationschef was op Open Monumentendag opengesteld
In zijn woning had Dick Stekelenburg informatie over architect Van Heukelom verzameld