Ineke Strouken
Zij is – traditiedeskundige en oud-directeur Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland – vertelt donderdag 14 december 2023 op uitnodiging van heemkundekring Amalia van Solms waar de wintertradities en -rituelen vandaan komen. De lezing wordt gehouden in de aula van het cultuurcentrum in Baarle-Hertog-Nassau en begint om 19.30 uur. De entree is gratis, de koffie (of thee) staat klaar.
Tot ver in de negentiende eeuw werd het jaar verdeeld in twee delen: de slechte en de goede tijd. De slechte tijd begon op Sint Maarten, 11 november en liep tot en met Carnaval. Daarna begonnen de voorbereidingen voor de goede tijd, dat begon met Pasen. In de slechte tijd was het belangrijk om zuinig te zijn met voedsel, licht en brandstof, zodat er genoeg was voor de hele winter. Wij kunnen ons dat niet voorstellen, omdat wij het hele jaar door vers voedsel in de supermarkt kunnen kopen en wij hoeven geen kou te lijden.
De christelijke feestdagen hielpen om te overleven. Op feestdagen zoals Driekoningen mochten mensen langs de deur gaan om te bedelen en twee vastenperioden zorgden ervoor dat niet alles meteen werd opgegeten. Daarom zijn er zoveel feestdagen in de winter. Over al die feestdagen is een religieus verhaal te vertellen, maar ook een cultureel verhaal. Waarom eten wij speculaas met Sinterklaas en zetten wij met Kerstmis een boom met kerstballen in huis? Waarom steken wij op oudejaarsavond vuurwerk af en nemen wij op nieuwjaarsdag een duik in het koude water? Waarom verkleden wij ons met Carnaval en sluiten wij af met haring? Dit alles heeft een betekenis.
Ineke Strouken heeft 32 jaar als directeur leidinggegeven aan het Nederlands Centrum voor Volkscultuur en het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland. In die functie was zij projectleider van grote projecten, zoals het Jaar van de Tradities (2009). Het geven van informatie over tradities die geworteld zijn in het dagelijks leven is haar passie.
Ineke Strouken met schilderij
