Op zaterdag 16 juli brachten we met ruim 20 leden een bezoek aan de heemkundevereniging De Drie Heerlijkheden, met als werkgebied de gehele gemeente Zundert. De vereniging is gevestigd in Rijsbergen in een monumentaal pand, waar ook het museum de Weeghreijse is gevestigd.
Na de ontvangst met koffie en thee en een typische Rijsbergense heerlijkheid, kregen we uitleg over het museum. De inrichting hiervan is ook door de heemkundekring verzorgd. Blikvanger is een heel groot paneel waarop de Napoleonsweg van noord naar zuid is uitgebeeld. In 2015 bestond de kring 50 jaar, er is toen een prachtig herdenkingsboek verschenen.
Hierna kregen we een rondleiding door het nabije dorpscentrum, waar in een vrij beperkt gebied zeer veel cultuur is te aanschouwen. Aan de overzijde is de prachtige pastorie te bewonderen. Deze is in 1784 per testament geschonken aan de parochie Rijsbergen met de bestemming dat het altijd een pastorie moest blijven. In 1834 en 1893 is de pastorie nog uitgebreid en het is een rijksmonument. Op dit moment leeft er nog een Poolse priester op de bovenverdieping.
Iets verder staat sinds 1936 een mooi H. Hartbeeld. Het staat op de plaats waar heel vroeger diverse kerkgebouwen hebben gestaan. Vanaf 1250 was er sprake van een parochie en een kerk. De Tachtigjarige oorlog, het Beleg van Breda in 1624 en de Vrede van Munster in 1648 hadden allen hun invloed op de parochie en de diverse kerkgebouwen.
In de nabijheid heeft zich ook een hele geschiedenis afgespeeld rondom kardinaal van Frankenberg, in 1759 aangesteld als aartsbisschop van Mechelen en primaat van de Oostenrijkse Nederlanden. Na zijn aanstelling tot kardinaal werd hij later door de Fransen verbannen en leefde daarna in Duitsland en Breda. Om onduistere redenen werd hij in Rijsbergen begraven. In 1894 werden door het bisdom Mechelen pogingen ondernomen om de stoffelijke resten naar hun mausoleum te laten overbrengen. Er ontstonden diverse omzwervingen van delen van de stoffelijke resten. Rijsbergen wilde o.a. als uitruil een nieuw kerkgebouw.
Verscholen achter het H. Hartbeeld en de pastorie is nog een stukje oud kerkhof bewaard gebleven, het zgn. Weldoenerskerkhof. Weldoeners waren vooral geestelijken zoals pastoors, maar ook belangrijke en rijke burgers. Het is een overgebleven deel van het vroegere kerkhof en het is gelegen rondom een prachtige monumentale boom.
Nog meer cultuur, maar van een heel ander genre, is het carnavalsstandbeeld.
In de huidige mooie parochiekerk van Rijsbergen, welke overigens niet door Mechelen geschonken werd, zijn een vijftal mooie glas in lood ramen te zien welke wel als geschenk aangeboden werden, voorstellende vijf van de zeven aartsengelen. Aan de zijwanden is een prachtige kruisweg uitgebeeld. Een klim naar boven in de toren was er ook bij voor diegenen die dat wilden en konden.
Kortom, een fijn bezoek aan Rijsbergen. Leden van De Drie Heerlijkheden zijn uitgenodigd voor een tegenbezoek aan onze heemkundekring.
